Usłyszcie mój krzyk - 1 lutego
1 lutego (czwartek), godz. 17.30
Pokaz filmu Macieja Drygasa Usłyszcie mój krzyk o samospaleniu Ryszarda Siwca. Wykład wprowadzający wygłosi dr hab. Robert Kulmiński (ISZiP UW). Po projekcji odbędzie się dyskusja z udziałem dr hab. Roberta Kulmińskiego oraz Macieja Drygasa, reżysera filmu. Spotkanie poprowadzi Michał Przeperski (IPN).
"Ja, Ryszard Siwiec, zdrów na ciele i umyśle, po długiej walce i rozwadze, postanowiłem zaprotestować przeciw totalnej tyranii zła, nienawiści i kłamstwa opanowującego świat". Tymi słowami pięćdziesięcioletni księgowy z Przemyśla rozpoczął swój testament. 8 września 1968 roku podczas uroczystości dożynkowych na Stadionie X-lecia dokonał aktu samospalenia.
Zanim podpalił swój nasączony benzyną garnitur, zdążył jeszcze rozrzucić kilkanaście ulotek zawierających protest przeciwko wkroczeniu wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji. Ciężko poparzonego Siwca przewieziono do szpitala. W kilka dni później zmarł.
Nazwisko Siwca nie znalazło się na pierwszych stronach polskich ani zachodnich gazet. Przez wiele miesięcy milczała również rozgłośnia Wolnej Europy. Kiedy ponad pół roku później na placu Vaclava w Pradze samospalenia dokonał Jan Palach, świat był wstrząśnięty. Opinia publiczna dowiedziała się również o podobnym proteście Litwina Romasa Kalanty.
Na podstawie zachowanych dokumentów, zwierzeń najbliższych i relacji naocznych świadków Maciej Drygas próbuje odpowiedzieć na pytania, jakimi motywami kierował się Siwiec, jakim był człowiekiem i jak należy określić popełniony przez niego czyn. Z tych dokumentów i wypowiedzi wyłania się portret człowieka honoru, nie godzącego się na kompromisy, którego okrutna śmierć miała być protestem przeciwko panującemu systemowi. Film kończy wstrząsająca, przypadkowo nakręcona na stadionie kilkudziesięciosekundowa sekwencja archiwalna - moment samospalenia Ryszarda Siwca.
