Centrum Edukacyjne Przystanek Historia

12–13 października (czwartek, piątek), godz. 9.00

Międzynarodowa konferencja naukowa W drodze do władzy – struktury komunistyczne realizujące politykę Rosji Sowieckiej i ZSRR wobec Polski (1917–1945) zorganizowana przez Oddział IPN w Warszawie. Konferencja ma na celu przyjrzenie się polityce Rosji Sowieckiej/ZSRR wobec Polski z perspektywy instytucji/organizacji tworzonych przez władze państwową i partyjną na terenie państwa sowieckiego, które miały zajmować się tzw. sprawami polskimi. Zakres chronologiczny obejmuje okres od rewolucji październikowej do zakończenia II wojny światowej, czyli okres w którym Rosja Sowiecka/ZSRR podejmowała różne działania mające na celu zniszczenie suwerenności państwa polskiego.

W spotkaniu wezmą udział goście z Federacji Rosyjskiej, Stanów Zjednoczonych, Ukrainy i Białorusi. Poza tym będziemy gościć licznych specjalistów z polskich instytutów naukowych. Prawie wszystkie referaty podejmowane na konferencji będą wzbogacone przez dokumenty z Rosji. Dzięki czemu, nawet zagadnienia funkcjonujące już w polskiej nauce, zyskają nową wartość, a goście z zagranicy dodatkowo zapewnią inną perspektywę oglądu poszczególnych problemów.

Panel I

moderator: dr Tomasz Łabuszewski

• dr Jekaterina Bołtunowa (Wyższa Szkoła Ekonomii w Moskwie) Pamięć o wydarzeniach z historii stosunków polsko-rosyjskich. Formowanie polityki w ZSRR w latach dwudziestych XX w. w świetle materiałów KC WKP(b)
• prof. dr hab. Michał Klimecki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) Polska radykalna lewica w Rosji i Biuro Polskie przy KC RKP(b) w latach 1918–1923
• dr Eryk Krasucki (Uniwersytet Szczeciński, Instytut Pamięci Narodowej) Przedstawicielstwo KPRP przy Komitecie Wykonawczym Kominternu (1921–1924)
   

Panel II

moderator: dr Kazimierz Krajewski

• prof. dr hab. Aleksander Smoliński (Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) Formacje polskie w Armii Czerwonej w latach 1917–1921
• prof. dr hab. Mikołaj Iwanow (Uniwersytet w Opolu) Polskie jednostki autonomiczne w ZSRR – Marchlewszczyzna i Dzierżyńszczyzna
• dr Elżbieta Kowalczyk (Instytut Pamięci Narodowej) Komisja ds. nielegalnej działalności przy KW Kominternu (1923–1925). Zmiany koncepcyjne polityki państwa sowieckiego wobec ruchu komunistycznego
   

Panel III

moderator: dr Elżbieta Kowalczyk

• prof. dr hab. Natalia Lebiediewa (Rosyjska Akademia Nauk) Komunistyczna Partia Polski
• dr Ołeksandr Zajcew (Ukraiński Uniwersytet Katolicki) Komunistyczna Partia Zachodniej Ukrainy
• dr Anatolij Wialiki (Uniwersytet Pedagogiczny w Mińsku) Teoria i praktyka terroru i dywersji w działalności Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi
• prof. dr hab. Mikołaj Iwanow (Uniwersytet w Opolu) Koncepcja rozwiązania „sprawy polskiej” przez Stalina i czystka w KPP (1937–1938)

Panel IV

moderator: dr Eryk Krasucki

• dr Konrad Rokicki (Instytut Pamięci Narodowej) Polityka władz sowieckich we Lwowie 1939-1941
• prof. nadzw. dr hab. Daniel Boćkowski (Polska Akademia Nauk) Sowieckie władze okupacyjne na Białostocczyźnie 1939–1941 – propaganda kontra rzeczywistość
• Anna Kanarska (Rosyjska Akademia Nauk) Historia formowania elity Polskiej Partii Robotniczej w partyjno-politycznej szkole Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki 1939–1943
• dr hab. Mirosław Szumiło (Instytut Pamięci Narodowej) Komintern wobec polskich komunistów 1941–1943

Panel V

moderator: dr Konrad Rokicki

• prof. nadzw. dr hab. Albin Głowacki (Uniwersytet Łódzki) Polska sekcja Wydawnictwa Literatury w Językach Obcych 1939–1945
• dr Robert Spałek (Instytut Pamięci Narodowej) Centralne Biuro Komunistów Polski
• dr Rafał Nowak (Zespół Szkół Politechniki Łódzkiej) Związek Patriotów Polskich w służbie Sowietów

Panel VI

• Lilianna Ladorucka (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego) Komitet do spraw Dzieci Polskich w ZSRR 1943–1946
• dr Adrian Karolak (Zespół Szkół Specjalnych w Katowicach) Działalność informacyjno-propagandowa rozgłośni im. T. Kościuszki w latach 1941–1944
• dr Jarosław Pałka (Archiwum Historii Mówionej Domu Spotkań z Historią i Ośrodka KARTA) Ludowe Wojsko Polskie na froncie. Czyn zbrojny armii Berlinga i Żymierskiego jako element strategii politycznej Moskwy

Panel VII

• dr Piotr Gontarczyk (Instytut Pamięci Narodowej) PPR jako ekspozytura Kremla
• prof. dr hab. Wojciech Materski (Polska Akademia Nauk) PKWN – narzucona władza
• dr Nikita Pietrow (Stowarzyszenie „Memoriał”)Działalność NKWD na ziemiach polskich w 1944 i 1945 r.
• prof. Wadim Staklo (George Mason University) Relacje Polska–Rosja w historiografii zachodniej

Panel VIII

Spojrzenie na historię polityki Kremla wobec Polski przez współczesnych historyków –  prof Jerzy Eisler, prof. Andrzej Paczkowski, prof. Andrzej Chojnowski, dr Nikita Pietrow, dr Ołeksandr Zajcew