Świat totalitarny przedstawiony – komunizm w literaturze i filmie
Zajęcia w formie konwersatoriów przeznaczone dla nauczycieli przedmiotów humanistycznych (zwłaszcza historii, WOS i języka polskiego) oraz studentów. Uczestnicy wraz z prowadzącym będą próbowali wydobyć z tekstów kultury (powieści, wierszy, esejów, nowel i filmów) to, co we wrażliwości artystów przetrwało jako esencja totalitaryzmu w jego komunistycznym wydaniu.
Podczas spotkań uczestnicy skonfrontują się m. in. z tekstami Sołżenicyna, Szałamowa, Achmatowej, Miłosza, Herberta, Tyrmanda, Bułhakowa, Zoszczenki, Bukowskiego czy Babla, filmami Kutza, Wajdy, Michałkowa, Abuładze i innych, a także dokumentami – zarówno filmowymi, jak i literackimi. Prowadzenie: dr Łukasz Michalski.
Zajęcia odbywają się raz w miesiącu, od października 2014 r. do maja 2015 r.
Zgłoszenia będą przyjmowane do 2 października.
Program zajęć:
9.10.2014
Literatura i film jako podstawy analizy totalitaryzmu. Podejście antropologiczne i historyczne. Komunizm jako projekt zbrodniczej przemiany człowieka i społeczeństwa.
Teksty: Czarna księga komunizmu, Hanna Arendt „The Origins of Totalitarianism”,
Lektura na następne zajęcia: Tom I „Archipelagu Gułag” Sołżenicyna, „Dziennik 1954” Leopolda Tyrmanda, „Konarmia” Izaaka Babla
20.11.2014
Jak do tego doszło? Co jest istotą zmiany? – Sołżenicyn, Tyrmand, Babel
Lektura na następne zajęcia: Warłam Szałamow „Opowiadania Kołymskie”, Wybrane fragmenty „Archipelagu Gułag” Sołżenicyna, wiersze Beaty Obertyńskiej i Kazimierza Wierzyńskiego
11.12.2014
Terror i zło absolutne, jako doświadczenie pospolite. Struktura przemiany.
Lektury na następne troje zajęć: „Mistrz i Małgorzata” Michaiła Bułhakowa, wiersze Zbigniewa Herberta, film „Pokuta” Tengiza Abuładze; „Ciemność w południe” Arthura Koestlera, „Ciemności kryją ziemię” Jerzego Andrzejewskiego
15.01.2015
Projekcja „Pokuty” Tengiza Abuładze. Dyskusja
12.02.2015
Przemiana – przejście w nowego człowieka
12.03.2015
Po przemianie – nowy człowiek w nowym antyspołeczeństwie
Lektury na następne zajęcia: Leopold Tyrmand „Życie towarzyskie i uczuciowe”, Jacek Trznadel „Hańba domowa”, Aleksander Zinowiew „Homo Sovieticus”, wiersze Zbigniewa Herberta i Kazimierza Wierzyńskiego
9.04.2015
Zdrada klerków – dekapitacja narodu jako spoiwo przemiany.
Lektury na następne zajęcia: Władymir Bukowski „I powraca wiatr”, Aleksander Sołżenicyn ostatni tom „Archipelagu Gułag”, Nadieżda Mandelsztam „Nadzieja w beznadziejności”
14.05.2015
„Miasto w sobie” – nadzieja na odrodzenie.
Na następne zajęcia: „Człowiek z żelaza” Andrzeja Wajdy
11.06.2015
Projekcja filmu, Dyskusja podsumowanie pierwszego roku zajęć.
Uwaga!
Prowadzący zastrzega sobie prawo do zmiany kolejności i zakresu tekstów oraz uzupełnienia o filmy
Kontakt:
Wiesława Młynarczyk – tel. 22 576 30 03, wieslawa.mlynarczyk@ipn.gov.pl